Khơi nguồn ý tưởng, thắp lửa đam mê: Khi 500 sinh viên UFM biến NCKH thành cuộc chơi 4,6 tỷ đồng

Từ những con số "khủng" đến câu chuyện phía sau

4,6 tỷ đồng giải thưởng, 100 đội thi, 500 sinh viên tham gia, 400 khán giả cổ vũ tại chung kết - những con số này không phải từ một gameshow truyền hình mà đến từ cuộc thi "Ý tưởng Nghiên cứu khoa học - Hành trình đến thực tiễn" lần II năm 2025 tại khoa Quản trị Kinh doanh, trường Đại học Tài chính - Marketing (UFM).

Nhưng điều đáng nói không chỉ là quy mô, mà là cách một cuộc thi học thuật đã biến nghiên cứu khoa học (NCKH) - vốn được xem là "khô khan" - thành sân chơi hấp dẫn với cả thế hệ Gen Z.
Khởi động từ ngày 14/5/2025 với chủ đề "Khơi nguồn ý tưởng khoa học: Nhận thức và hành động chuyển đổi số - chuyển đổi xanh của sinh viên", cuộc thi không chỉ thu hút sự quan tâm của sinh viên mà còn nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ cộng đồng doanh nghiệp với các nhà tài trợ như Cole (NTT Vàng), WESET, SAPP, Net English (NTT Đồng hành), Sáp de Fleur và Edu2review.

Phá vỡ rào cản: Khi NCKH không còn là "chuyện của người khác"

"Trước đây, mỗi khi nghe đến NCKH, tụi mình nghĩ ngay đó là chuyện của các thầy cô, của sinh viên giỏi. Nhưng cuộc thi này đã thay đổi hoàn toàn suy nghĩ đó", một sinh viên có mặt trong buổi chung kết và chứng kiến các đội tranh tài chia sẻ.
Bí quyết nằm ở cách tiếp cận hoàn toàn mới của Ban tổ chức. Thay vì những buổi hướng dẫn một chiều, CLB Nghiên cứu Khoa học đã tổ chức 2 webinar với những chủ đề cực kỳ thiết thực: "Lộ trình từng bước viết bài nghiên cứu khoa học hiệu quả" do TS. Tô Anh Thơ hướng dẫn và "Khảo cứu tài liệu và cách tìm khoảng trống nghiên cứu" với TS. Trần Thiện Vũ. Những buổi học này như "cẩm nang sinh tồn" cho các đội thi mới bước chân vào thế giới NCKH.

Ba vòng thi - Ba cấp độ thử thách

Vòng 1 - Sơ khảo: Nơi ý tưởng được thắp sáng
Với yêu cầu nộp trang bìa, tên đề tài, câu hỏi nghiên cứu, mục tiêu và ý nghĩa đóng góp, vòng đầu tiên như một bài kiểm tra về tư duy logic và khả năng nhìn nhận vấn đề. Dưới con mắt của bộ ba giám khảo "quyền lực" - PGS.TS Nguyễn Kim Quốc Trung, TS. Trịnh Hoàng Hồng Huệ, TS. Trần Mỹ Linh - chỉ 15 đội xuất sắc nhất được chọn tiếp tục hành trình.
Vòng 2 - Tuyển chọn: Khi ý tưởng phải "lên hình"
15 đội phải hoàn thiện 3 chương đầu của bài nghiên cứu - một thử thách không hề đơn giản. TS. Võ Thái Huy Cường, TS. Trần Thiện Vũ, TS. Đinh Thanh Nhàn đã phải cân nhắc kỹ lưỡng để chọn ra 4 đội ưu tú nhất: Econorm, Tam Ka Ùm, BizLaw Squad và 5Bin.
Điểm đặc biệt của vòng này là cuộc thi phụ TikTok - một ý tưởng táo bạo khi yêu cầu các đội làm video giới thiệu đề tài trên nền tảng GenZ. ThS. Phạm Trần Khoa và ThS. Đoàn Ngọc Minh Hương - hai giám khảo của vòng thi phụ - đã phải đánh giá không chỉ tính học thuật mà còn cả sự sáng tạo trong cách truyền tải.
"Chúng tôi muốn NCKH phải gần gũi, phải viral được chứ không chỉ nằm im trong tủ sách. Khi xem các em biến những đề tài nghiên cứu phức tạp thành những video TikTok hấp dẫn, tôi nhận ra thế hệ trẻ hoàn toàn có khả năng làm cho khoa học trở nên thú vị", ThS. Phạm Trần Khoa chia sẻ về trải nghiệm làm giám khảo.
Vòng chung kết: Màn "so kiếm" của trí tuệ tại Hội trường lầu 7
Ngày 2/8/2025, tại Hội trường lầu 7 trường Đại học Tài chính – Marketing (cơ sở Tân Thuận), CLB NCKH khoa Quản trị Kinh doanh đã tổ chức thành công vòng chung kết cuộc thi ý tưởng NCKH. Với hơn 400 khán giả, không khí hội trường sôi động không khác gì một trận derby bóng đá. Sự hiện diện của ThS. Thái Trần Vân Hạnh - Phó trưởng khoa Quản trị Kinh doanh, ThS. Võ Quốc Cường - Bí thư Đoàn khoa Quản trị Kinh doanh cùng nhiều giảng viên trong khoa càng tạo thêm sự trang trọng và ý nghĩa cho sự kiện. Vai trò kết nối giữa phong trào Đoàn - Hội và hoạt động học thuật của ThS. Võ Quốc Cường đã góp phần quan trọng trong việc lan tỏa tinh thần NCKH đến đông đảo sinh viên.
4 đội xuất sắc nhất thuyết trình trước ban giám khảo gồm TS. Trần Thế Nam và hai doanh nhân thành đạt - anh Phạm Văn Năm, Nguyễn Cường Thịnh. Cao trào nhất là màn debate giữa hai đội mạnh nhất - Econorm và Tam Ka Ùm.
"Nhìn hội trường chật kín sinh viên, tôi thấy đây không chỉ là một cuộc thi mà còn là một phong trào. Sự nhiệt huyết của các em sinh viên hôm nay chính là động lực để chúng tôi - ban lãnh đạo khoa - tiếp tục đầu tư và phát triển các hoạt động NCKH trong thời gian tới", ThS. Thái Trần Vân Hạnh chia sẻ khi chứng kiến không khí sôi động của buổi chung kết.
"Tôi đã chứng kiến nhiều cuộc thi NCKH, nhưng chưa bao giờ thấy sinh viên hào hứng và đầu tư đến vậy. Điều làm tôi ấn tượng nhất không phải là kiến thức chuyên môn mà là ngọn lửa đam mê trong mắt các em. Đây chính là minh chứng cho thấy khi được tạo môi trường phù hợp, sinh viên chúng ta hoàn toàn có thể làm rất tốt NCKH", TS. Hoàng Thu Thảo xúc động chia sẻ sau khi chứng kiến màn tranh biện của các đội.

Những bài học vượt xa giá trị giải thưởng

Econorm đăng quang ngôi vị quán quân, Tam Ka Ùm giành giải nhì, BizLaw Squad về ba và 5Bin nhận giải khuyến khích. Vòng thi phụ TikTok cũng tìm ra những gương mặt sáng giá: Ecoborn với giải "Best of TikTok", cùng các video ấn tượng từ Econorm, The Pentacoders, Mai Đẹt Ti Ni và E2E.
Nhưng có lẽ giải thưởng lớn nhất mà 500 sinh viên nhận được không phải là tiền mặt hay học bổng, mà là sự tự tin rằng họ - những người trẻ - hoàn toàn có thể làm NCKH, có thể đóng góp ý tưởng cho chuyển đổi số và chuyển đổi xanh của đất nước.

Hiệu ứng lan tỏa: Khi một cuộc thi thay đổi cả văn hóa học thuật

Dù cuộc thi vừa mới kết thúc, những tín hiệu tích cực đã bắt đầu xuất hiện trong không khí học thuật tại UFM. Hành lang khoa Quản trị Kinh doanh giờ đây không chỉ còn những cuộc trò chuyện về điểm số hay deadline bài tập, mà đã có thêm những nhóm sinh viên hăng hái bàn luận về ý tưởng nghiên cứu, về cách thu thập dữ liệu, về phương pháp phân tích định lượng.
"Điều làm tôi xúc động nhất là thấy sinh viên năm nhất, năm hai - những em vốn chưa có nhiều kinh nghiệm - giờ đây dám đến gặp tôi để hỏi về cách làm NCKH. Trước đây, NCKH như một 'vùng cấm' mà chỉ sinh viên năm cuối mới dám nghĩ đến", TS. Lượng Văn Quốc chia sẻ với ánh mắt đầy kỳ vọng.
"Chúng tôi đang chứng kiến một sự chuyển mình thực sự trong tư duy của sinh viên. NCKH không còn là 'gánh nặng' để lấy điểm rèn luyện hay hoàn thành yêu cầu tốt nghiệp, mà đã trở thành công cụ để các em thể hiện bản thân, để giải quyết những vấn đề thực tiễn mà các em quan tâm", TS. Hoàng Thu Thảo, giảng viên khoa và cũng là một trong những người đồng hành với cuộc thi từ những ngày đầu, nhận định.
Câu chuyện của cuộc thi UFM 2025 đã vượt xa ranh giới của một sự kiện học thuật thông thường. Nó không chỉ về những con số ấn tượng hay giải thưởng hấp dẫn, mà là về việc khơi dậy tiềm năng sáng tạo của một thế hệ. Đó là minh chứng sống động cho thấy khi được tiếp cận đúng cách, được tạo môi trường phù hợp và động lực xứng đáng, thế hệ trẻ Việt Nam hoàn toàn có khả năng tạo ra những đột phá trong nghiên cứu khoa học.
Trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ với công cuộc chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, những "hạt giống" NCKH được gieo từ hôm nay chính là nền tảng cho tương lai phát triển bền vững. Mỗi đề tài nghiên cứu về chuyển đổi số, mỗi ý tưởng về phát triển xanh từ các sinh viên không chỉ là bài tập học thuật, mà có thể là giải pháp cho những thách thức mà Việt Nam đang đối mặt.
Và có lẽ, đó mới là giá trị thực sự của 4,6 tỷ đồng mà các nhà tài trợ đã đầu tư - không phải chỉ cho một cuộc thi diễn ra trong vài tháng, mà là khoản đầu tư cho tương lai, cho một thế hệ nhà nghiên cứu trẻ với tư duy mới, với khát vọng đóng góp và quan trọng nhất - với niềm tin rằng họ có thể tạo ra sự khác biệt thông qua nghiên cứu khoa học.